Nghề giáo hay hay nghề gõ đầu trẻ - như cha ông ta ngày xưa vẫn gọi là một nghề cao quý, đóng vai trò quan trọng trong việc dạy dỗ, nuôi nấng mỗi cá nhân trưởng thành. Chính vì vậy hàng năm nhiều nước trên thế giới kỷ niệm ngày nhà giáo để tôn vinh những con người luôn hi sinh thầm lặng, ngày đêm miệt mài bên giáo án vì sự nghiệp trồng người. Tuy nhiên, mỗi quốc gia lại tổ chức kỷ niệm theo những ngày tháng, sắc thái khác nhau, tùy thuộc vào lịch sử và nền văn hóa đặc trưng.
I. Ngày nhà giáo thế giới
Kể từ năm 1994, ngày 5 tháng 10 hàng năm đã được tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc - UNESCO công nhận là ngày nhà giáo thế giới với hơn 100 quốc gia kỷ niệm. Mục đích của ngày này là sự tri ân của cộng đồng đối với giáo viên trên toàn cầu, đồng thời góp phần thúc đẩy sự phát triển của giáo dục đối với các thế hệ tương lai.
 |
Hầu hết các nước lấy ngày nhà giáo thế giới làm ngày nhà giáo quốc gia, nhưng một số quốc gia có truyền thống tôn sư trọng đạo như Việt Nam đã chọn một ngày riêng. Tuy nhiên, dù là ở đâu thì đây cũng là dịp để tôn vinh và dành sự kính trọng cho những người truyền tải tri thức, ước mơ – những người cả cuộc đời gắn bó với sự nghiệp “trồng” người.
II. Một số ngày nhà giáo ở các quốc gia trên thế giới
1. Ngày nhà giáo Thái Lan
Tại Thái Lan – xứ sở chùa vàng đã chọn ngày 16 tháng 1 làm ngày nhà giáo và được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1957.
Cũng như Việt Nam, vào ngày này, các bạn học sinh và toàn thể cộng đồng tại ở đây đều nhớ lại vai trò quan trọng của những người thầy, những người đã đem lại ánh sáng cho cuộc sống. Trong buổi sáng, họ tổ chức một lễ kỷ niệm đặc biệt dành cho giáo viên, tiếp đến là các hoạt động tôn giáo. Buổi lễ tôn giao các nhà sư sẽ cầu nguyện cho toàn thể giáo viên và học sinh dâng hoa lên người thầy của mình.
2. Ngày nhà giáo Ba Lan
Năm 1773, vua Ba Lan đã thành lập Ủy ban Giáo dục quốc gia và chọn ngày 14 tháng 11 là ngày hiến chương nhà giáo tại nơi này. Theo truyền thống, học sinh mang những bó hoa tươi và món quà nhỏ dành tặng người thầy của họ.
Mọi người tổ chức kỷ niệm dưới nhiều hình thức khác nhau ở trường học. Nhiều bậc phụ huynh cũng đến trường để cảm ơn thầy cô giáo.
3. Nhà nhà giáo Trung Quốc
Nguyên chủ tịch Đại học Bắc Kinh đã đề xuất thành lập một ngày kỷ niệm tôn vinh các nhà giáo Trung Quốc vào năm 1984. Tới 21 tháng 2 năm 1985, Trung Quốc đã quyết định chọn ngày 10 tháng 9 hàng năm là ngày nhà giáo.
Năm 2013, sau khi xem xét lại, Trung Quốc đã thống nhất chọn ngày 28 tháng 9 là ngày nhà giáo vì đây là ngày sinh của Khổng Tử. Vào ngày này, học sinh sinh viên có một số hoạt động thể hiện sự kính trọng với thầy cô giáo, ví dụ như tặng quà, tặng hoa và tặng thiệp cho các thầy cô giáo của mình.
4. Ngày nhà giáo Mỹ
Năm 1994, tổ chức Giáo dục Liên bang (National Education Association – NEA) đã chọn ngày thứ 3 trong tuần đầu tiên của tháng 5 làm ngày nhà giáo quốc gia. Trước đó, quốc hội Mỹ từng tổ chức một lễ kỷ niệm dành cho thầy cô vào năm 1980.
Vào ngày hiến chương nhà giáo tại Mỹ, học sinh và sinh viên thể hiện sự tôn trọng thầy cô bằng thiệp, các món quà kỷ niệm. NEA miêu tả ngày Nhà giáo tại Mỹ là "ngày tôn vinh các giáo viên và các đóng góp của họ cho cuộc sống của chúng ta"
5. Ngày nhà giáo Ấn Độ
Nếu như ngày 5/9 tại Việt Nam là ngày tựu trường thì với Ấn Độ – Đất nước đông dân thứ hai thế giới đã chọn ngày này để tôn vinh cho những người làm trong ngành Giáo dục. Đây là ngày sinh của thủ tướng thứ hai của Ấn Độ - nhà triết học, Tiến sĩ Radhakrishnan.
Trong ngày lễ này, học sinh và các thầy cô vẫn đến trường nhưng hoạt động học tập được thay thế bằng buổi lễ kỷ niệm, hoạt động thăm hỏi của các em học sinh đối với giáo viên của mình. Trong một số trường học, việc giảng dạy của các thầy cô giáo sẽ do các học sinh sinh viên lớp lớn đảm nhiệm nhằm thể hiện sự kính trọng đối với các giáo viên.
6. Ngày nhà giáo Hàn Quốc
Sau nhiều thay đổi, Hàn Quốc chọn ngày 15 tháng 5 là ngày nhà giáo. Tuy nhiên trong giai đoạn từ năm 1973 đến năm 1982 thì ngày này không được tổ chức.
Ngày Nhà giáo Hàn Quốc bắt nguồn từ việc một nhóm thanh niên là thành viên của Hội Chữ thập Đỏ đến thăm các thầy cô giáo cũ đang ốm tại một bệnh viện. Trong ngày này, buổi học thường kết thúc sớm và các học sinh sinh viên thường tặng cho thầy cô của mình những bông hoa cẩm chướng xinh đẹp. Một số trường cho thầy cô và học sinh nghỉ vào ngày này vì họ không muốn thấy hiện tượng các học trò tặng/hối lộ thầy cô bằng những món quà quá đắt tiền. Một số trường khác lại tổ chức các chuyến đi chơi xa cho các thầy cô giáo.
7. Ngày nhà giáo Nga
Từ năm 1964 đến năm 1994, ngày nhà giáo tại Nga được kỷ niệm vào chủ nhật đầu tiên của tháng 10, tuy nhiên từ sau năm 1994, Nga đã quyết định chọn ngày 5/10 là ngày nhà giáo quốc gia.
Như nhiều ngày nhà giáo thế giới khác, vào ngày này các trường tổ chức hoạt động văn nghệ, học sinh tham gia vào các vở kịch hoặc biểu diễn các điệu nhảy. Một số địa phương còn tổ chức trao giải thưởng cho giáo viên.
8. Ngày nhà giáo Philippines
Theo Tuyên cáo số 479 của Tổng thống Philippines, ngày Nhà giáo Philippines được tổ chức vào ngày 5 tháng 10 để tôn vinh hơn 50 vạn thầy cô giáo trong cả nước.
Tuy nhiên, "ngày Nhà giáo" ở Philippines thường được tổ chức vào khoảng tháng 9 hay tháng 10 tại các trường học (chủ yếu là ở các trường tiểu học và trung học cơ sở). Vào ngày này, các thầy cô thường được học sinh, sinh viên tặng quà (ví dụ như tặng các đóa hoa gài trên ngực áo), và các học sinh cũng thường tổ chức các buổi biểu diễn văn nghệ như đọc thơ, biểu diễn các điệu nhảy, hát,... Các hoạt động văn nghệ này thương là do các học sinh sinh viên lớp lớn, nhất là những sinh viên có chân trong Hội Sinh viên của trường đó.
Đối với các trường của người Hoa ở Philippines, ngày 28 tháng 9 được xem là "ngày Nhà giáo" thật sự (giống như bên Trung Hoa Dân Quốc, ngày Nhà giáo được lấy theo ngày sinh của Khổng Tử) và đó là một ngày nghỉ lễ. Vì vậy, các buổi lễ, các hoạt động chúc mừng thầy cô được tổ chức vào ngày hôm trước, 27 tháng 9. Đối với một số trường Công giáo, ví dụ trường De La Salle Philippines, ngày Nhà giáo được tổ chức vào ngày 26 tháng Giêng. Trường này mở hẳn một trang web lớn để học sinh và cựu học sinh có thể gửi các lời chúc mừng của họ đến các thầy cô giáo. Tháng giêng cũng được xem là Tháng Nhà giáo Philippines.
Trên đây là ngày nhà giáo tại một số nước trên thế giới. Hi vọng, qua những chia sẻ của trường Nguyễn Văn Huyên, mong rằng các bạn đã thêm hiểu rõ và trân trọng hơn truyền thống tôn sư trọng đạo.
